[แปล] รายละเอียด POS ของ Wanchain (ในช่วง Alpha Test)
บทความนี้แปลแบบหยาบๆมานะครับ เพื่อเอาไว้ให้ตัวเองเข้าใจ ส่วนใครไม่เข้าใจตรงจุดไหน ก็ไปอ่านเวอร์ชั่นภาษาอังกฤษที่
เกี่ยวกับ Wanchain
Wanchain โม้ว่า ตัวมันเองคือ โปรเจคสาย Infrastructure ที่จะทำการเชื่อมต่อโลกของ Decentralized Finance. Wanchain fork มาจาก Ethereum (แต่ไม่ได้เกี่ยวอะไรกับ chain ของ Ethereum) และเพิ่มฟีเจอร์พวก Cross-chain แล้วก็ Privacy เข้าไป (ใช้ Ring Signature แบบเดียวกับ Monero) แล้วก็สามารถทำ Private Chain ของตัวเองได้ (เข้าใจว่าพวก Enterprise จะใช้) ทีนี้พอมันทำ Cross ได้มันก็จะมีรูปแบบประมาณนี้
Bridge ระหว่าง Public to Public เช่น Ethereum -> Bitcoin
Bridge ระหว่าง Public to Private เช่น Ethereum -> Enterprise
Bridge ระหว่าง Private to Private เช่น Enterprise -> Enterprise กันเอง
มันโม้ว่า ตัวที่ใช้สำหรับ Lock Fund (พวก ETH / BTC) นั้นปลอดภัย เพราะใช้ secure multi-party computation ก็เอาง่ายๆ address ต่างๆที่เก็บ fund มัน ปลอดภัย เพราะ มีหลาย party เก็บส่วนแบ่ง ของ Private keys นั่นแหละ หลังจากที่ fund เข้ามาในระบบจะถูกแปลงเป็น Proxy token เพื่ออางอิง ทรัพย์สินที่โอนเข้ามาเพื่อใช้งานใน Wanchain อีกที
ทีนี้ เดิมทีเนี่ยมันเป็น POW รันโดย node ของบริษัท Wanchain เอง เข้าใจว่าแก๊ง Wanglu tech กับ พวก Foundation ของมัน และในปี 2019 นี้จะเปลี่ยนเป็น POS (Proof of stake) เข้าใจว่า Q4 สิ้นปีนี้
คร่าวๆตอนนี้ เรียนที่สามารถ Cross ได้ ก็จะมี Ether / Bitcoin / ERC20 Tokens บางตัว และ กำลังจะเอา EOS เข้ามาด้วย
สรุปหัวข้อคร่าวๆของการ Staking
Wancoin (WAN) — มันคือเหรียญหลักของระบบ ที่สามารถเอาไป stake โดย Validators node เพื่อทำให้ระบบปลอดภัย ทีนี้จะมีเรื่อง Staking Power (ผมสรุปให้คือยิ่งพลังเยอะยิ่งมีสิทธิ์ถูกเลือกให้เป็น Validate ใน block นั้นๆ) ทีนี้พลังที่ได้จะมาจากจำนวน WAN ที่ Validators Stake กับ ระยะเวลาที่บอกว่าชั้นจะ stake ยาวนานขนาดไหน เอาไงๆ จำนวน wan + เวลาที่ stake ยิ่งนาน ยิ่งพลังเยอะถ้า node ถูกเลือก ก็จะได้ ค่า Fee จาก Transaction ในระบบ
Validators — คือ คน ที่รัน node stake นั่นแหละมีหน้าที่ Validate transaction , ปิด block มี 2 ประเภท คือ Delegation (รับ Delegate ได้) กับ non-Delegating node (ไม่รับ Delegate) เดี๋ยวค่อยอธิบายต่อ มันจะมีเรื่องของงานที่จะได้รับคือ RNP และ EL
Delegators — คือ คนที่มี wan ไม่เยอะก็สามารถ Stake ได้โดยไม่ต้องไปเป็น validators เอา wan ของตัวเอง ไป stake กับ Validators ประเภท delegation node เช่น Staked หรือ Wetez ไม่รู้ของไทยเช่น Bitkub จะทำไหม 555+ ทำก็ดีคุยง่าย โดยที่อาจจะต้องจ่ายค่าหัวคิวเป็น % ถ้าได้ Reward กับ Validators ซึ่ง Validator ก็จะกำหนดมาว่ากี่ % ก็เนอะ เค้าเปิด server หนิ เราก็ต้องช่วยเค้า
Validator Delegate Ratio — คือ ถ้าคุณเป็น Validators มันจะมี limit ที่คุณสามารถรับ Delegate ได้ขึ้นอยู่กับจำนวน WAN ที่มี ถ้ามีเยอะ ก็สามารถรับคนมา Delegate ได้
Non-Delegating Validators — คือคุณไม่ต้องการรับให้ใครมา Delegate เลยตั้งตัวเองเป็น Validators เพียวๆ
Epoch — คือช่วงระยะเวลาหนึ่งของรอบ Stake เข้าใจว่าประมาณ 2 วัน และ เข้าใจว่า ต้องอยู่ให้ได้ประมาณ 1400 blocks เพื่อที่จะได้รางวัลจากการ Stake ในช่วง Epoch นั้นๆ
Random Number Proposer (RNP) — ถ้า validator node ของคุณได้รับเลือกเป็น RNP node คุณ จะทำหน้าที่ร่วมกับ node ที่เป็น rnp ที่อื่นๆที่จะสร้าง random number สำหรับ block แต่ละ block เพื่อทำหน้าที่เลือก Epoch Leader หรือคนสร้าง Block
Epoch Leader (EL) — ก็คือผู้ถูกเลือกให้ Validate block นั่นแหละแต่ทีนี้ต้องดูด้วยว่าเมื่อดูค่า Stake power แล้วดีที่สุด ก็จะถูกเลือกมาให้เป็น EL
Staking Power — ตามที่อธิบายไว้ก่อนหน้าพลังได้มาจาก จำนวน WAN กับระยะเวลาที่อยากจะ Stake ยิ่งมาพลังยิ่งเยอะ
Widthdraw Delay — Validator จะถอนเงินออกดื้อๆไม่ได้ ต้องรอ 1–2 วันหลังจากที่จบ Epoch นั้นๆ ส่วน Delegators ถอนออกเมื่อไหร่ก็ได้แต่ต้องรอประมาณ 7–8 วัน
รายละเอียดการ Stake
ทั้งหมดนี้เป็นแค่ช่วง Alpha test / Beat นะ ตัวเลขอาจจะเปลี่ยน แต่บ้างอันเข้าใจว่าน่าจะเป็นแบบนั้นจริงๆเพราะทาง Wanchain เค้าก็ไปคุยกับพวกเจ้าที่จะเป็น Validators แล้ว
กติกา
- RNP สำหรับแต่ละ Epoch: 25 nodes
- EL ที่จะถูกเลือกแต่ละ Epoch: 24 nodes
- Validators ใช้ขั้นต่ำในการเปิด 50,000 WAN
- Validators Delegate Ratio: 1:5 (50,000 WAN รับ deletgate ได้ 50,000x5 = 250,000 WAN)
- Non-Delegating Validator ขั้นต่ำ 10,000 WAN (เอาจิงๆ ส่วนตัวเหมาะ กับ คนที่แบบจะ Stake ยาวนานมากๆ ไม่งั้น Stake Power ไม่รอด พวก Validator ใหญ่ๆแน่นอน)
- Delegator ขั้นต่ำ 100 WAN
- Delegator lock: ไม่มี ออกได้ตลอด แต่ เงินจะกลับเข้ากระเป๋า 5–7 วัน
สรุปการได้รรับ Wan แบบคร่าวๆ
คือมันคร่าวๆจริงๆแหละ เค้าก็เลยคำนวนออกมาว่า น่าจะได้ประมาณนี้อาจจะไม่ตรงเพราะ มันค่อนข้างซับซ้อนและมีหลายปัจจัย
เขาคำนวนไว้ว่า Yield สำหรับ Delegator — ประมาณ 11% ต่อปีโดย คำนวนจาก
- Validator แบบรับ Delegate ได้ — ปีแรกได้ประมาณ 13,100 WAN ปีที่สองได้ประมาณ 15,050 WAN (คิดจาก ตั้ง node ที่ 50k และ รับแบบ delegate แบบเต็มที่ รวม 300k WAN)
- Total Supply ตอนเริ่ม 110,000,000 WAN
- Stake 20% จาก supply ทั้งหมด
- Lock ยาวๆ 6 เดือน (ตัวคูณ 1.5 เท่าสำหรับ Staking power)
- Validator หักหัวคิว 15%
- ความเป็นไปได้ที่จะได้รับเลือกเพื่อจะได้ Raward 94.4%
ขั้นต่ำสำหรับ Hardware ที่จะใช้รัน Validators
- AWS m4.xlarge
- CPU: 4
- Ram: 16G
- Disk: 256G
ราคาที่ดูล่าสุด คือ 0.20 USD ต่อชั่วโมง ประมาณ 153.60 บาท / วัน (เรท 32) เดือนนึงก็น่าจะ 4,608 บาท ค่อนข้างแพง เอาเรื่องเลยแหละ
ถามผม Delegate เถิด 5555+ ไปหา node ที่ทุนเยอะๆ กินหัวคิวน้อยๆ
ถ้าเกิดมี 10,000 WAN เปิด node เปน validator เข้าใจว่าน่าจะไม่ได้หรอก Yield 11% สมมติว่าได้ (คุณ Stake นานมากๆ) คุณก็จะได้ 1,100 / ปี เดือนนึงจะได้แถวๆ 90 WAN จะเอาค่า server จริงๆ คงต้อง WAN ละ 4600 / 90 = 52–55 บาท และ ต้องได้ ถูกเลือกเป็น EL ด้วยนะ งานนี้ต้องมาดูกันแหละ ว่าราคาจะขึ้นไปไหม (ATH เคยอยู่แถวๆ 100 นิดๆใน Bitkub)
